مواد تشکیل دهنده عطر و ادکلن
بیشتر عطرها اجزای بسیاری دارند و از لحاظ شیمیایی غالبا مخلوطهای کمپلکس هستند. با پیشرفت تجزیه مواد عطر طبیعی ، مصرف ترکیبات آلی سنتزی خالص که بوی آنها همانند بوی عطر خاصی می‌باشد، بسیار معمول شده است. نمونه آن سیوتون ، یک کتون حلقوی است که از سیویت ...
● مواد سازنده عطر
هر نوع عطر دست‌کم از سه جزء تشکیل یافته است که فراریت و وزن مولکولی آنها تا حدی باهم تفاوت دارند.
جزء اول که تاپ نوت نامیده می شود، فرارترین ماده و مشخصترین بو را در دارا بوده و در تولید عطر کاربرد دارد.
جز دوم که میدل نوت نامیده می شود، کمتر فرار است و عموما عصاره یک گل (بنفشه ، یاس و غیره) است.
آخرین جزء یا اندنوت ، کمترین فراریت را دارد و معمولا یک رزین یا پلیمر مومی است.
● سیوتون ، اصلی‌ترین سازنده عطر
بیشتر عطرها اجزای بسیاری دارند و از لحاظ شیمیایی غالبا مخلوطهای کمپلکس هستند. با پیشرفت تجزیه مواد عطر طبیعی ، مصرف ترکیبات آلی سنتزی خالص که بوی آنها همانند بوی عطر خاصی می‌باشد، بسیار معمول شده است. نمونه آن سیوتون ، یک کتون حلقوی است که از سیویت بدست می‌آید. سیویت ، ماده‌ای است که از غده‌های گربه سیویت ترشح می‌شود.
گربه سیویت ، حیوانی شبیه به گربه است که در اتیوپی و افریقای مرکزی یافت می‌شود. سیوتون در عطر سازی ارزش بسیار دارد. امروزه سیوتون بصورت سنتزی موجود است. برای سنتز سیوتون ، نخست ۸ ، هگزادکان ـ۱ ، ۱۶، دی کربوکسیلیک اسید تهیه می‌کنند و سپس آنرا بصورت حلقه در می‌آورند. یون توریم (Th+۴) کاتالیزور بسته شدن این حلقه است.
سیویت ، مانند مشک ، مجموعه‌ای از مواد جاذب جنسی است. این مواد جاذب جنسی در عطرهای موثر با زیرکی بوسیله بوهای گل و گیاهی پوشانده می‌شوند. جاذبه اولیه از بوی خوش حاصل می‌شود. اما اثر اساسی ناشی از سیویتون یا مشک است.
● سایر ترکیبات عطر
ترکیبات دیگری که در عطرها بکار می‌روند، شامل الکلها و استرهایی با وزن مولکولی زیادند. یک نمونه ، ژرانیول (با نقطه جوش ۲۳۰ درجه سانتی‌گراد) یک جزء اصلی از روغن ژرانیوم (شمعدانی معطر) ترکیه‌ای است. استرهای این الکل ، برای ساختن ماده معطر سنتزی که بوی رز دارد، در عطرسازی بکار می‌رود. مثلا استری که از واکنش میان ژرانیول و اسید فرمیک تشکیل می‌شود، بوی رز دارد.
عطرها نوعا ۱۰% تا ۲۵% اسانس عطر و ۷۵% تا ۸۰% الکل و یک ثابت کننده برای نگه داشتن روغن‌های اسانسی دارد. عطرها به بیشتر مواد آرایشی افزوده می‌شوند تا محصول بدست آمده بوی مطلوب داشته باشند؛ این مواد بوهای طبیعی و دیگر اجزایی مانند مواد جاذب جنسی را میپوشانند. آنها بعلت داشتن الکل ، خاصیت ضدعفونی و باکتری‌کشی ملایمی دارند.
